Published by Crackers Books, 21 January 2024
Critical Realism
Critical Realism: A Concise Overview
Conclusion
Critical Realism offers a nuanced framework for understanding reality, particularly in the context of social sciences. It acknowledges the complexity of the world and the limitations of our knowledge while providing a robust approach for exploring the deep structures that shape observable phenomena.
Bibliography
Recommended Citation
Crackers Books. (2024, January 21). Critical Realism: A Concise Overview [Crackers Basics]. Retrieved from https://crackersbooks.com/basics-009-critical-realism
สวัสดีครับ พบกับ Episode ที่ 9 ของรายการ Crackers Basic Podcast นะครับ
—
เพราะเรื่องราวและปรากฏการณ์ที่ซับซ้อน
ไม่อาจเข้าใจได้ หากไม่มี basic concenpts ที่ “ดีและมากพอ” นะครับ
Episode 9 วันนี้อธิบายแนวคิดเรื่อง “Critical Realism” หรือ “สัจนิยมเชิงวิพากษ์” กันครับ
—
ก่อนไปฟัง ขอขอบคุณสปอนเซอร์ใจดีรายแรกของสำนักพิมพ์เรานะครับ สำหรับผู้ที่ไปจ.อุตรดิตถ์ ต้องไม่พลาดการไปทาน “ข้าวมันไก่ ศรีวัย” ซอยโพธิ์ทิพย์ เยื้องห้าง Friday กลางเมืองอุตรดิตถ์ครับ ร้านเก่าแก่แต่ทันสมัย ทานได้ทุกวัย เมนูหลากหลาย ทั้งข้าวมันไก่ หมูกรอบ หมูแดง เนื้ออบ กระเพาะปลา รับรองความอร่อยทุกจาน ทุกเมนูครับ
—
เรามาเริ่มกันเลยครับ
สัจนิยมเชิงวิพากษ์: ภาพรวมอย่างย่อ
พื้นฐานทางปรัชญา: สัจนิยมเชิงวิพากษ์ ซึ่งพัฒนาโดย Roy Bhaskar เป็นหลัก นั้นเป็นปรัชญาความรู้ทางสังคมศาสตร์ที่เสนอว่า “ความจริง” (Reality) นั้นมีอยู่โดยเป็นอิสระจากการรับรู้หรือความเข้าใจของเรา สัจนิยมเชิงวิพากษ์จำแนกความแตกต่างระหว่างโลกแห่งความเป็นจริง (ซึ่งรวมถึงโครงสร้างที่ไม่สามารถสังเกตได้) หรือโลกแห่งเหตุการณ์ (ที่เหตุการณ์เกิดขึ้น) (Actural world) และโลกเชิงประจักษ์ (Empirical world) (สิ่งที่สังเกตเห็นได้) (Bhaskar, 2020).
ภาวะวิทยาและญาณวิทยา: แนวทางปรัชญาแบบสัจจนิยมเชิงวิพากษ์นี้มุ่งเน้นไปที่ ความเป็นจริงที่แบ่งเป็นชั้นๆ (stratified reality) ที่ซึ่งกลไกต่างๆที่ทำงานอยู่ภายใต้พื้นผิวนั้นไม่อาจจะถูกสังเกตเห็นได้โดยตรง แต่กลับสามารถสร้างเหตุการณ์ที่ถูกสังเกตได้ขึ้นมา สัจนิยมเชิงวิพากษ์เสนอว่า แม้ว่าเราจะไม่สามารถรู้เกี่ยวกับความเป็นจริงได้ทั้งหมดอย่างสมบูรณ์ แต่เราสามารถเข้าใจมันลึกซึ้งมากขึ้นได้โดยการสำรวจที่กลไกที่ซ่อนอยู่เบื้องหลังเหล่านี้ (Mingers, 2011).
ความสัมพันธ์เชิงเหตุผลและตัวแสดง สัจนิยมเชิงวิพากษ์เสนอมุมมองที่ซับซ้อนเกี่ยวกับความสัมพันธ์เชิงเหตุผล ซึ่งรวมถึงทั้งประเด็นเกี่ยวกับโครงสร้างและตัวแสดง (structure and agency) โดยเสนอว่าเหตุการณ์ทางสังคมต่างๆ นั้นเป็น “ผลผลิต” ของทั้งโครงสร้างที่ดำรงอยู่ยาวนาน และการกระทำของมนุษย์ด้วยเช่นกัน (Roberts, 2014).
การประยุกต์ใช้ในสังคมศาสตร์: สัจนิยมเชิงวิพากษ์มีอิทธิพลอย่างมากในสังคมศาสตร์ดยเสนอกรอบในการทำความเข้าใจการมีปฏิสัมพันธ์ที่ซับซ้อนซึ่งกันและกันระหว่างโครงสร้างทางสังคมและการกระทำของบุคคล (Ayers, 2011).
นัยยะในทางวิธีวิทยา: สัจนิยมเชิงวิพากษ์ ได้กระตุ้นให้เกิดการใช้วิธีการแบบผสม หรือ mixed methods ในงานวิจัย โดยเสนอว่าวิธีวิทยาแบบต่างๆ นั้นสามารถเผยให้เห็นชั้น (layers) ต่างๆ ของความเป็นจริงได้ นอกจากนี้ยังขับเน้นความสำคัญของบริบท (context) ในการทำความเข้าใจปรากฏการณ์ทางสังคม (Wikgren, 2005).
บทสรุป เราควรรู้จักสัจนิยมเชิงวิพากษ์ไปทำไม?
สัจนิยมเชิงวิพากษ์ได้เสนอกรอบในการมองความรู้ที่ละเอียดอ่อนในการทำความเข้าใจความเป็นจริง โดยเฉพาะในบริบทของสังคมศาสตร์ แนวทางแบบนี้ช่วยเราให้มองเห็นและยอมรับเกี่ยวกับความซับซ้อนของโลกและข้อจำกัดของความรู้ของเรา ในขณะเดียวกันการทำความรู้จักแนวคิดวันนี้ ก็สำคัญอย่างมากในการช่วยสำรวจ/ทำความเข้าใจ โครงสร้างในเชิงลึก (deep structure) ที่ดำรงอยู่ มีกลไกทำงานอยู่และมีส่วนในการ shape หรือกำหนดรูปโฉมของปรากฏการณ์ต่างๆที่เรามองเห็นได้
—
และสำหรับท่านที่สนใจ หนังสือของสำนักพิมพ์ Crackers Books นะครับ สามารถทักมาสั่งหนังสือได้ที่เพจของเรา หรือไลน์ OA: @crackersbooks
ตอนนี้เรามีหนังสือใหม่ว่าด้วยการส่งออกประชาธิปไตยของสหรัฐอเมริกา เขียนโดย อ.ชุติเดช เมธีชุติกุล จากคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิตครับ รวมถึง Crack/ลัทธิมาร์กซ์/101 และเล่มอื่นๆจะทยอยตามมาในอีกไม่นานครับ
—
ก่อนจากกัน ฝากทุกท่านอย่าลืมติดตาม เพจ Facebook: CrackersBooks ของเรา รวมถึงแวะไปเยี่ยมเยือนเว็บไซต์ CrackersBooks.com เพื่อพบกับสาระดีๆมากมายในหลายรูปแบบทั้ง blogs, basics, paper crunch, free reads รวมถึงของที่ระลึกต่างๆครับ
—
พบกันใหม่ใน The Basic-Podcast Ep หน้า ทุกวันพฤหัส ทาง CrackersBooks.com/podcasts หรือทาง Spotify, Apple Podcast, YouTube และ Blockdit Podcast ครับ