Published by Crackers Books, 4 February 2024
ฟัง Podcast ประกอบการอ่านบทความนี้!
Blog Series: How to Crack for PhD/Postgrad Studies 1/6
การเดินทางระดับปริญญาเอก: การวิ่งมาราธอน ไม่ใช่การวิ่งระยะสั้น
รศ.ดร.วัชรพล พุทธรักษา
หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต (รัฐศาสตร์) มหาวิทยาลัยนเรศวร
*หมายเหตุ: แม้บทความนี้จะกล่าวถึงการศึกษาในระดับปริญญาเอกเป็นหลัก แต่ในความเป็นจริงแล้วสามารถปรับใช้กับการศึกษาในระดับปริญญาโทและปริญญาตรีได้เช่นกัน
บทนำ
การเริ่มต้นเรียนในระดับปริญญาเอกเป็นการเดินทางที่เปรียบได้กับการเตรียมตัวเพื่อวิ่งมาราธอน การเรียนปริญญาเอกและการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษาไม่ได้เป็นเพียงการทดสอบความสามารถ “ทางวิชาการ” เท่านั้น แต่ยังเป็นความท้าทายต่อ “ความอดทน ความอุตสาหะ และการเติบโตของแต่ละคน” เช่นเดียวกับนักวิ่งมาราธอน นักศึกษาปริญญาเอกจะต้องเตรียมพร้อมสำหรับการเดินทางที่ยาวนานและยากลำบาก มีทั้งจุดสูงสุดและต่ำสุด ความท้าทายและชัยชนะ ในโพสต์แรกของซีรีส์บทความ How to Crack การเรียนระดับบัณฑิตศึกษา 6 ตอนจบนี้ เราจะทำการสำรวจการเดินทางในระดับปริญญาเอก โดยใช้การอุปมาอุปไมยว่าด้วยการวิ่งมาราธอนเพื่อให้ทุกท่านเห็นภาพรวมของกระบวนการนี้อย่างเป็นระบบ
1: การสมัครเข้าร่วมการแข่งขัน
การตัดสินใจเรียนต่อในระดับปริญญาเอกก็เหมือนกับการลงสมัครวิ่งแข่งมาราธอน เป็นความมุ่งมั่นที่ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ คุณรู้ว่ามันจะเป็นการเดินทางอันยาวนานซึ่งต้องอาศัยการเตรียมตัว การอุทิศตน และความหลงใหลในสาขาวิชาของคุณอย่างมาก เช่นเดียวกับการเลือกการวิ่งมาราธอนที่เหมาะสม การเลือกหลักสูตรปริญญาเอก และการเลือกอาจารย์ที่ปรึกษาที่เหมาะสมถือเป็นสิ่งสำคัญแรกสุดสำหรับการเดินทางที่มีโอกาสประสบความสำเร็จ [เกี่ยวกับคำแนะนำในการเขียน proposal เพื่อสมัครเข้าเรียนปริญญาเอกให้ประสบความสำเร็จโปรดดู https://100thousandwords.wordpress.com/2011/03/04/writing-a-good-phd-proposal-–-some-guidelines-by-dr-audra-mitchell-university-of-york/ ]\
2: เริ่มต้นการฝึกอบรม
นักวิ่งมาราธอนใช้เวลาหลายเดือนในการฝึกฝนเพื่อสร้างความแข็งแกร่งและความทนทานต่อการวิ่งระยะยาว ในทำนองเดียวกัน ช่วงปีแรก ๆ ของการเรียนปริญญาเอกเป็นกระบวนการของการต่อสู้กับการเรียนการสอน (Courseworks) ที่เข้มงวดและการสอบที่เข้มข้น ระยะนี้การเรียนปริญญาเอกเป็นเรื่องเกี่ยวกับการสร้างรากฐานที่แข็งแกร่งของความรู้และทักษะทั้งในเชิงแนวคิด ทฤษฎี ตลอดจนการเรียนรู้เกี่ยวกับพื้นที่วิจัยของตน รวมถึงการเตรียมการสำหรับความท้าทายด้านการวิจัยที่รออยู่ข้างหน้า (ทั้งกระบวนการสอบคุณสมบัติ การสอบเปิดเล่มวิทยานิพนธ์ การขอรับรองจริยธรรมฯ เป็นต้น)
3: เมื่อเริ่มชำนาญมากขึ้น
ในขณะที่นักวิ่งมาราธอนค้นพบฝีเท้าและจังหวะในการวิ่งที่ดีของตัวเอง นักศึกษาปริญญาเอกก็เช่นกันเมื่อพวกเขาเอาตัวรอดจากการเรียนและการสอบต่าง ๆ และเริ่มค้นคว้าข้อมูล [ประเด็นเรื่องการเลือกหัวข้อวิจัยและการทบทวนวรรณกรรม โปรดติดตามในตอนต่อ ๆ ไป] นี่คือจุดที่การฝึกอบรมของคุณจะเริ่มเห็นผล คุณเริ่มเจาะลึกเกี่ยวกับหัวข้อวิจัยของคุณ เริ่มทำการออกแบบการวิจัย และรวบรวมข้อมูล ซึ่งเป็นช่วงเวลาแห่งความมุ่งมั่นที่เข้มข้นและการทำงานหนัก คล้ายกันกับการวิ่งมาราธอนไปได้ถึงระยะกลางทางแล้ว
4: กำแพง
ในการวิ่งมาราธอน นักวิ่งมักจะชนเข้ากับ “กำแพง” ที่ระยะทางใดระยะทางหนึ่งเสมอ ซึ่งเป็นจุดที่รู้สึกว่าตนนั้นไม่สามารถวิ่งต่อไปได้อีกแล้ว ในการเรียนปริญญาเอกก็เช่นกัน อุปมาอุปไมยเรื่องการชนกำแพงนี้คล้ายกับการเดินทางไปถึงกลางทางของการทำวิจัยของคุณ ซึ่งอุปสรรคต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นนั้นดูเหมือนว่าจะผ่านไปไม่ได้ และเมื่อนั้น “ความสงสัยในความสามารถของตนเอง” ก็เริ่มคืบคลานเข้ามา ณ จุดนี้เป็นเวลาที่สำคัญมากในการมี “ความยืดหยุ่น” การได้รับแรงสนับสนุนจากอาจารย์ที่ปรึกษาและเพื่อนร่วมชะตากรรม และการย้อนความจำไปยังจุดเริ่มต้นของการแข่งขั้นครั้งนี้ว่า “ทำไม” คุณจึงเริ่มต้นการเดินทางครั้งนี้
5: ลมที่สอง
เช่นเดียวกับที่นักวิ่งมาราธอนมักพบ “สายลมที่สอง” เพื่อเอาชนะ “กำแพง” ในการวิ่งของตน นักศึกษาปริญญาเอกก็สามารถพบแรงบันดาลใจใหม่ ๆ ได้เช่นกัน บางทีอาจเป็นความก้าวหน้าเล็ก ๆ ในการวิจัยของคุณ หรือการได้รับคอมเมนต์ดี ๆ การการไปนำเสนอบทความในที่ประชุมวิชาการ หรือได้รับตอบรับเพื่อตีพิมพ์บางส่วนของงานวิจัยในวารสารวิชาการ เป็นต้น ขั้นตอนนี้จะเป็นการจุดประกาย และสร้างแรงผลักดันอีกครั้งให้นักวิจัยก้าวไปสู่เส้นชัยได้สำเร็จ
6: ช่วงโค้งสุดท้าย
การวิ่งมาราธอนระยะสุดท้ายนั้นเป็นทั้งช่วงเวลาที่ยากลำบาก แต่ก็คุ้มค่าที่สุด ในการเรียนปริญญาเอก นี่คือขั้นตอนการเขียนและเรียบเรียงวิทยานิพนธ์และการสอบป้องกันวิทยานิพนธ์ ในช่วงโค้งสุดท้ายนี้ถือเป็นเป็นช่วงเวลาหัวเลี้ยวหัวต่อ ที่มีความกดดันที่รุนแรง แต่ขณะเดียวกันในช่วงเวลานี้ก็ยังเป็นช่วงเวลาที่น่าตื่นเต้นที่สุดช่วงหนึ่งเช่นกันเมื่อคุณเริ่ม “ตกผลึกทางความรู้” และคุณสามารถบอกได้ว่า “ความรู้ใหม่” (Original contributions to knowledge) ของคุณนั้นคืออะไรบ้าง และมันจะมีส่วนเล็ก ๆ ในการเติมเต็มองค์ความรู้ในสาขาของคุณอย่างไร
บทสรุป
การข้ามเส้นชัยของการวิ่งมาราธอนและการสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอกถือเป็นช่วงเวลาแห่งความภาคภูมิใจและความสำเร็จอันยิ่งใหญ่ การเดินทางทั้งสองรูปแบบเป็นการทดสอบทั้งความอดทน ความมุ่งมั่น ความพยายาม และการเติบโตในฐานะบุคคล ในฐานะผู้สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอก คุณไม่เพียงแต่มีส่วนสนับสนุนการวิจัยและมอบความรู้ใหม่อันทรงคุณค่าในสาขาของคุณเท่านั้น แต่คุณยังได้พิสูจน์ตัวเองด้วยว่าด้วยความมุ่งมั่นและความอุตสาหะของคุณส่งผลให้คุณสามารถก้าวข้ามเส้นชัยที่ท้าทายที่สุดได้ โปรดจำไว้ว่า ทุกย่างก้าวของการเดินทาง ทุกอุปสรรค และทุกชัยชนะ เป็นส่วนหนึ่งของการวิ่งมาราธอนทางวิชาการที่ไม่เหมือนใครของคุณ หาใช่การเดินเล่น หรือการวิ่งเร็ว ๆ สั้น ๆ เป็นครั้งคราวแต่อย่างใด
